Chicago Spire by Santiago Calatrava

ဆန္ရွားဂိုး ကာလာထရာဗာ ဒီဇိုင္းဆြဲေသာ ခ်ီကာဂိုေၾကာင္လိမ္

ခ်ီကာဂိုေၾကာင္လိမ္က အီလီႏြဳိင္းျပည္နယ္ ခ်ီကာဂိုက အမွတ္အသား တစ္ခုလုိ႔ သတ္မွတ္တာထက္ ပိုၿပီး သဘာ၀တရား၊ ပထ၀ီေျမ၊ ေရ၊ ေလ တုိ႔ရဲ႕အျပန္အလွန္အက်ိဳးျပဳမွဳ တုိ႔ကိုအသက္၀င္ဖန္တီးထားတဲ့ စုဆုံမွတ္တစ္ခုလို႔လည္းေျပာလုိ႔ရတယ္။

Santiago Calatrava ႏွလုံးသားထဲက ထြက္လာတဲ့ ၄င္းရဲ့အျမင္အရ ကမာၻေျမႀကီး ေပၚက သက္ရွိတ႔ုိဟာ မိသားစု ဆုိတဲ့စကားလုံးေပၚ အမွီအခိုျပဳတယ္တဲ့။ သူကေျပာတယ္ ”ဒီအေဆာက္အအုံဟာ လူသားေတြအတြက္ပါ။ လူေတြ သြားလာစားေသာက္၊ အိပ္ၾက၊ ခ်စ္ၾက၊ ငိုၾကရယ္ၾက၊ ခံစားေပ်ာ္ရႊင္ၾကမယ့္ အိမ္ေလးတစ္ခုေပါ႔။“ အိမ္ဆုိတဲ့ေနရာမွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက မ်က္စိထဲ ခြ်န္ခြ်န္နဲ႔ ေခါင္မိုးပဲ တန္းျမင္ၾကတယ္ေလ။ ဒါေပမယ့္ အဘိဓၶာန္မွာ မိသားစုေတြ သတၱ၀ါေတြ စုေ၀းေနထိုင္လုိ႔ ရတဲ့ေနရာပါတဲ့။ အိမ္ကိုရွည္ရွည္ ေနာေနာမေျပာေတာ့ဘူး။

ကဲဆက္ရေအာင္။ သူခရီးသြားတုိင္း အၿမဲေဆာင္သြားတဲ႔ ခရုလုိမ်ိဳးပဲ ခ်ီကာဂိုေၾကာင္လိမ္ဟာ အံ့ၾသခ်ီးမြမ္းေလာက္ေအာင္ ရွင္းလင္းသပ္ရပ္ေပမဲ့ ရွဳပ္ေထြးနက္နဲတဲ့ စိတ္ကူးဒီ္ဇိုင္းနဲ႔ ပံုေဖာ္ထားတာပါ။ ဤခမ္းနားလြန္းလွတဲ့ သူ႔ဒီဇိုင္းကို သဘာ၀တရားရဲ့ ထပ္တလဲလဲျဖစ္မွဳ အခ်ိဳးက်မွဳ၊ သခၤ်ာေဗဒႏွင့္ အႏုပညာရဲ့ ေအာင္ျမင္မွဳအေပၚ ခံစားေရးဆဲြထားတာျဖစ္တယ္။ သဘာ၀မွာ ထပ္တလဲလဲျဖစ္မဳွေတြ ရွိပါတယ္။ ဥပမာ- ခရုခြံမွာဆိုရင္ အရစ္အရစ္ေတြ ထပ္တလဲလဲ ေပၚေနတာ ေတြ႔ရမွာေပါ႔။ ဒါေၾကာင့္မို႔ သူက သူ႔ဒီဇိုင္းကိုၾကည့္ရင္ သဘာ၀တရားကို ဆက္စပ္ေတြးေတာ မိေစပါလိမ့္မယ္လုိ႔ ဆုိထားပါတယ္။ ဆြစ္စ္ ဗိသုကာပညာရွင္ လီေကာ္ဘူဇီေရး(Le Corbusier) ရဲ့ေအာင္ျမင္မွဳ၊ ဖီဘိုနာခ်ီ ကိန္းဂဏာန္းတြဲ နဲ႔ ေရႊေရာင္အခ်ိဳးေတြကို ယံုၾကည္မွဳေတြက သူ႔ရဲ့ဒီဇိုင္းကို လြမ္းမိုးမွဳရွိပါတယ္။ သူ႔ကိုလမ္းညႊန္ေပးတဲ့ ကိန္းဂဏာန္းတြဲ ေတြဆိုလဲ မမွားပါဘူး။ ဖီဘုိနာခ်ီ ကိန္းဂဏာန္းတြဲ ကေတာ့ အထက္တန္းသခ်ၤာ သင္ဖူးရင္သိပါလိမ့္မယ္။

ပိုသိခ်င္ရင္ေတာ့ ဂူဂဲလ္ ၾကည့္ပါ။ ေရႊေရာင္အခ်ဳိးကိုေတာ့ မသိတဲ့သူေတြ အတြက္ရွင္းပါမယ္။ ဗိသုကာမွာ အေရးႀကီးတဲ့ အတြက္ေၾကာင္႔မလုိ႔ပါ။ အဲ့ဒီ့အခ်ိဳးက ၁.၆၁၈ ပါ။ ဂဏာန္းႏွစ္ခုေပါင္း ႏွင့္ ႏွစ္ခုထဲမွ ပိုႀကီးတဲ့ဂဏာန္းရဲ့ အခ်ိဳးက အဲ့ဒီဂဏာန္းႏွစ္ခုရဲ့ အခ်ိဳးနဲ႔တူရင္ အဲဒီအခ်ိဳးကို ေရႊေရာင္အခ်ိဳး လုိ႔ေခၚပါတယ္။ ဥပမာ- ၁ ႏွင့္ square root ၅. ဟုတ္မဟုတ္တြက္ ၾကည့္လိုက္ၾကေပါ႔။ ဒီအခ်ိဳးေပၚအေျခခံၿပီး ဆြဲထားတဲ့ ေရႊေရာင္ စတုဂံ ကေတာ့ သခၤ်ာသဘာ၀တရား အရ အရမ္းလွပါတယ္လုိ႔ ပညာရွင္ေတြက ယူဆတဲ့အတြက္ အႏုပညာရွင္ ဗိသုကာပညာရွင္ေတြက ဒီအခ်ိဳးကိုသူတုိ႔ရဲ့ ဒီဇိုင္းမွာ သံုးၾကပါတယ္။ လွမလွေတာ့ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ ခံစားၾကည့္ၾကေပါ႔။ ကာလာထရာဗာရဲ့ ဒီဇို္င္းကို ဆက္ၾကည့္ရေအာင္။ သူလည္း ဒီအခ်ိဳးကို အေျခခံၿပီးဆြဲထားတာေပါ႔။ သူက ဒီပံုသဏၭာန္ဟာ အႏုပညာအေျခခံမ်ား၊ အရည္တို႔ရဲ့ စီးဆင္းႏုိင္မွဳသေဘာတရား၊ ရွင္သန္မွဳ ႏွင့္ အေျခခံ ဂ်ီၾသေမထရီ အင္အားေတြကို ကိုယ္စားျပဳပါတယ္တဲ့။

နည္းနည္း ဒႆန ဆန္သြားတယ္ေနာ္။ အရမ္းလွတဲ့ ဗိသုကာအေဆာက္အအုံေတြမွာ ဒႆနေတြ အၿမဲရွိေနပါတယ္။ ရစ္ေခြေနတဲ့ ခရုခြံကိုၾကည့္ပါ။ ခ်ီကာဂိုေၾကာင္လိမ္ကလည္း ႏူးညံ့တဲ့အရစ္ေတြနဲ႔ တစ္ရစ္ၿပီးတစ္ရစ္ သင့္ကို ေပ ၂၀၀၀ ေလာက္ အျမင့္အထိကို ေခၚေဆာင္ သြားပါလိမ့္မယ္။ မီခ်ီဂန္ ေရကန္ေဘးက တစ္ထပ္ကို ၂.၄၄ ံနဲ႔ စုစုေပါင္း ၃၆၀ ံ လိမ္တက္သြားမယ့္ ဤအေဆာက္အအုံဟာ ျပာနမ္းေနတဲ့ ကန္ကို ေရာင္ျပန္ဟတ္ၿပီး ခ်ီကာဂိုၿမိဳ႕ေတာ္ကို လင္းလက္ေစမွာ အမွန္ပါ။ ဒီလို အေဆာက္အအုံမ်ိဳးကို တျခား ဘယ္ေနရာမွာမွ ေတြ႔ႏုိင္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ ခ်ီကာဂိုၿမိဳ႕ရဲ့ တျခားနံမည္ႀကီး သမိုင္း၀င္ အေဆာက္အအံုေတြလုိပဲ ခ်ီကာဂိုေၾကာင္လိမ္ဟာ အလ်ားလုိက္ျဖစ္ေနတဲ့ မီခ်ီဂန္ေရကန္ ႏွင့္ ဖဲႀကိဳးလို လိမ္ေနတဲ့ ခ်ီကာဂိုျမစ္ ေတြကို ၄င္းတို႔ရဲ့ဆုံမွတ္မွာ လွပစြာအႏုပညာရွိရွိ တုန္႔ျပန္ပါလိမ့္တယ္။

၂၀၁၁ မွာေဆာက္လုပ္ၿပီးစီးမယ့္ ဒီအေဆာက္အအုံဟာ ဒူဘိုင္းက ဘာ့ဂ်္ အာရပ္ ၿပီးရင္ ကမာၻေပၚမွာဒုတိယ အျမင္႔ဆုံး ႏွင့္ အေမရိကမွာ အျမင့္ဆုံးပါ။ ခ်ီကာဂိုလူထုကေတာ့ ဧရာမ လြန္ပူ လို႔ နံမည္ေပးထား သတဲ့။ သတင္းဌာနေတြကေတာ့ လိမ္ေနတဲ့သစ္ပင္ျမင့္၊ ျမက္ပင္ဓားသြား ဆိုပဲ။ အထပ္ ၁၅၀ နီးပါး ရွိမယ့္ ဒီတိုက္မွာ ကြန္ဒိုမီနီယံ ၁၁၉၃ လုံးပါမွာပါ။ ကာလာထရာဗာ ေျပာသလုိ အမွန္တကယ္ သက္၀င္လွဳပ္ရွားေနတယ့္ ခ်ီကာဂိုၿမိဳ႕ရဲ့ မိုးကုတ္စက္၀ိုင္းမွ မိုးေမွ်ာ္တုိက္ တစ္လုံးျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။

ထပ္တလဲလဲျဖစ္မွဳ = Repetition
ဖီဘိုနာခ်ီ ကိန္းဂဏာန္းတြဲ = Fibonacci sequences
ေရႊေရာင္အခ်ိဳး = Golden ratio
ေရႊေရာင္ စတုဂံ = Golden rectangle

လင္းစစ္သူ